2025-08-13

Bram Beerthuizen

Onderzoek toont aan: Nederlandse gemeenten schieten tekort bij cybersecurity

Nederlandse gemeenten staan voor een digitale paradox: terwijl zij steeds meer processen automatiseren en digitaliseren, schieten hun cybersecuritymaatregelen ernstig tekort. Recent onderzoek van De Haagse Hogeschool onder gemeentelijke beveiligingsfunctionarissen toont een alarmerend beeld. De meerderheid oordeelt namelijk dat de huidige cybersecuritymaatregelen tekortschieten, juist op het moment dat gemeenten essentiële infrastructuur zoals bruggen, sluizen en verkeerslichten digitaal besturen. En dat terwijl ook nog eens de intreding van de Cyberbeveiligingswet voor de deur staat. Bram, onze manager new business werpt licht op deze zaak.

Het probleem: weinig vertrouwen in cybersecurity

Het onderzoek van De Haagse Hogeschool brengt een zorgwekkende situatie aan het licht. Via een enquête onder Chief Information Security Officers (CISO's) onderzochten zij de digitale beveiliging van operationele technologie - systemen die verkeerslichten, bruggen en afvalwaterinstallaties digitaal beheren.

De conclusie: er is weinig vertrouwen in de huidige cybersecuritymaatregelen. De meerderheid van beveiligingsfunctionarissen stelt dat de maatregelen onvoldoende zijn, terwijl gemeenten steeds meer kritieke infrastructuur digitaal aansturen.

Cyberbeveiligingswet: nieuwe verplichtingen

Met de Cyberbeveiligingswet , ook wel de NIS2-richtlijn worden alle Nederlandse gemeenten aangemerkt als ‘essentiële entiteiten’. Dit betekent concrete verplichtingen:

• Zorgplicht: Passende maatregelen nemen om cyberrisico’s te beheersen.
• Registratieplicht: Inschrijving in het nationale entiteitenregister.
• Meldplicht: Incidenten binnen 24 uur melden bij toezichthouders.
• Toezicht: Naleving van de verplichtingen wordt gecontroleerd.

De digitale spagaat

Bram vertelt wat hij in de praktijk ziet gebeuren: “Gemeenten zitten in de knel. Enerzijds worden ze gedwongen tot digitalisering door burgerverwachtingen, personeelstekorten en efficiëntie-eisen. Anderzijds hebben veel gemeenten onvoldoende middelen en expertise voor veilige implementatie. Het gevolg: een groeiende digitale aanvalsoppervlakte zonder adequate bescherming.”

Hoe het wel kan? Succesvolle gemeenten investeren in proactieve maatregelen: preventie in plaats van herstel, realtime inzicht in beveiligingsstatus en geautomatiseerde rapportages. En in plaats van meer mensen zoeken, die er vaak niet zijn, kunnen gemeenten inzetten op

• Slimme, gebruiksvriendelijke platforms die complexe beveiligingsprocessen vereenvoudigen en toegankelijk maken voor gemeentemedewerkers.
• Geautomatiseerde detectie, respons en rapportage die menselijke fouten minimaliseren.
• Oplossingen die meegroeien met gemeentelijke digitalisering en toekomstige uitbreidingen mogelijk maken.

Praktische eerste stappen

Klinkt goed toch? Zelf kun je al een aantal praktische eerste stappen zetten:

1. Risicoanalyse: Breng kritieke systemen en kwetsbaarheden in kaart
2. Automatisering: Kies zelf beherende oplossingen met minimaal onderhoud
3. Integratie: Zorg voor naadloze aansluiting op bestaande systemen
4. Schaalbaarheid: Plan voor toekomstige groei
5. Expertise: Werk samen met specialisten die overheid én cybersecurity begrijpen

Handelen of hopen

Het onderzoek toont aan: Nederlandse gemeenten staan op een kruispunt. Met de Cyberbeveiligingswet om de hoek is de tijd van afwachten voorbij. Gemeenten die nu investeren in slimme, geautomatiseerde cybersecurity, zijn straks niet alleen compliant maar ook beter in staat burgers te dienen.

Wie wacht, riskeert boetes, reputatieschade en vooral het vertrouwen van burgers die afhankelijk zijn van betrouwbare digitale dienstverlening.

Wil je weten hoe Tible gemeenten helpt bij slimme cybersecurity-oplossingen? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek.